کد مطلب:18850 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:7

گنجینه پرسمان » اخلاق و عرفان

مفهوم عبادت در قاموس معارف اسلام چيست؟

هر نوع طاعتي كه از طاعت خدا سرچشمه نگيرد ، خواه اطاعت نفس اماره ويا اطاعت انسانهاي ديگر ، شرك محسوب مي شود . البته اين گونه شركها مراتب ضعيف شرك است ومستلزم خروج از حوزه اسلام نيست ، ولي اعمالي كه به « قصد انشاء عبادت» و اظهار عبوديت انجام ميگيرد، يعني اعمالي كه هيچ مفهوم و معنائي ندارد جز تقديس وتنزيه كامل طرف و اظهار عبوديت نسبت به او از قبيل ركوع وسجود وقرباني وغيره ، به هيچ وجه براي غير خدا جايز نيست ، نه براي پيغمبر و امام ونه براي فرشته وياچيز ديگر . اين اعمال اگر براي غير ذات احديت صورت گيرد شرك است ، اعم از اينكه با عقيده توحيدي يعني توحيد در ذات ودر صفات ودر خالقيت توام باشد يا نباشد.
هر توجه يا خضوع نسبت به چيزي عبادت نيست . خضوع نسبت به چيزي اگر جنبة تقديس پيدا كند عبادت است. توضيح اينكه اگر اظهار خضوع انسان صرفاً به قصد وعنوان «خود كم بيني» و«خود كم نشان دادن» باشد تواضع و فروتني است، و اما اگر اظهار خضوع به قصد و عنوان محترم شمردن ديگري باشد، آن تعظيم و تكريم است. هيچيك از تواضع و تعظيم عبادت نيست. فرق تواضع وتعظيم در اين است كه مفهوم و معني تواضع اعلام كوچكي خود است و مفهوم و معني تعظيم، اعلام عظمت و احترام ديگري است.
و اما اگر خضوع انسان در برابر چيزي به عنوان تقديس وتنزيه واعلام مبرا بودن آن چيز ازنقص باشد، اين عبادت است و براي غير خدا جايز نيست، چون تنها موجودي كه مبرا از نقص است و شايسته تقديس است ذات احديت است.

---

مجموعه آثار شهيد مطهري ج14 ـ خدمات متقابل اسلام و ايران صفحه: 225
شهيد مطهري